تبیینی شناختی بر استعارههای شباهتبنیاد در یازده جزء پایانی قرآن مجید
نویسندگان
چکیده مقاله:
پژوهش معنیشناختی حاضر با هدف ارائه تبیینی شناختی بر زیر‌گروهی از استعارههای بدیع با عنوان استعارههای «شباهتبنیاد» در 11 جزء پایانی قرآن مجید به شکل توصیفی-تحلیلی انجام شده است. حوزه‌های مبدأ و مقصد استعاره‌ها اساس تبیین شناختی بوده‌اند. استعارههای مستخرج، در تحقیق حاضر در 3 حوزة «زندگی اجتماعی»، «طبیعت»، و «ذهن» و در دو دسته شباهت «ظاهری» و «غیرظاهری» طبقه‌بندی شدهاند. در شباهت درکشده «ظاهری»، «انگاره‌ها» مبنای تشکیل استعاره‌ها، و در شباهت درکشده «غیرظاهری»، «طرحواره‌های رفتارها و ویژگیهای مبدأ» سازندة استعاره به شمار میآید. بر این اساس، مقوله‌های سطح پایه مشتمل بر «اجسام»، «کنشها» و «روابط» به عنوان «مبدأ» مفهوم‌سازی استعاره‌ها تحلیل گردیده‌اند. پرسشهای اصلی پژوهش عبارتند از: 1- مهمترین حوزه‌های مبدأ در شکل‌گیری استعارههای مورد بررسی کدامند و با چه بسامدی در پیکره مورد بررسی به کار رفتهاند؟ 2- تبیین شناختی کاربرد اینگونه از استعاره‌ها چیست؟ نتایج تحقیق نمایانگر 27 مورد شباهت درکشده ظاهری و 10 مورد شباهت طرحواره‌ای غیرظاهری است که بسامد بالاتر عناصر برگرفته از حوزه طبیعت (24 مورد) در طبقه‌بندی مفاهیم مبدأ، نسبت به زندگی اجتماعی و ذهن را نشان می‌دهد و به‌نوبه‌خود بیانگر تأثیر محیط زندگی طبیعی اعراب در مفهوم‌سازی استعاری است.
منابع مشابه
تحلیل ساختار قسم در قرآن(بررسی موردی ده جزء پایانی قرآن)
قرآن کریم به عنوان متنی ادبی، شیوة کلامی خود را با توجه به مقتضای حال مخاطبان و رعایت دقایق بلاغی تنظیم کرده است؛ چرا که هر مخاطب و بافتی، سبک گفتاری مخصوص خود را میطلبد. یکی از عناصر متنی که با توجه به مخاطب و از بافتی به بافت دیگر متغیر است، میزان بکارگیری عناصر تأکیدی است که متناسب با درجة انکار و یا قبول و تردید مخاطبان بکار میرود. در میان تأکیدات، سوگند برجستهتر مینماید؛ اما ساختار جمل...
متن کاملتحلیل ساختار قسم در قرآن(بررسی موردی ده جزء پایانی قرآن)
قرآن کریم به عنوان متنی ادبی، شیوة کلامی خود را با توجه به مقتضای حال مخاطبان و رعایت دقایق بلاغی تنظیم کرده است؛ چرا که هر مخاطب و بافتی، سبک گفتاری مخصوص خود را میطلبد. یکی از عناصر متنی که با توجه به مخاطب و از بافتی به بافت دیگر متغیر است، میزان بکارگیری عناصر تأکیدی است که متناسب با درجة انکار و یا قبول و تردید مخاطبان بکار میرود. در میان تأکیدات، سوگند برجستهتر مینماید؛ اما ساختار جمل...
متن کاملصنعت التفات در 15 جزء پایانی قرآن
فایده ی التفات به طور کلی این است که وقتی گوینده، در سخن، از اسلوبی به اسلوب دیگر منتقل می-شود، سخن او بیشتر به دلها می نشیند، و برای شور و حال شنونده بهتر است و انگیزه استماع او می گردد. با نگریستن به آیات کلام وحی مشاهده می شود که آیات بسیاری دربردارنده ی موضوع مذکور است در حالیکه در کتب اهل بلاغت جز در صفحات معدودی یافت نمی شود، لذا به پژوهش در ماده التفات در 15 جزء پایانی قرآن پرداخته شد و ...
15 صفحه اولملاحظاتی در باب زبان قرآن: تحلیلی نقشگرا، تبیینی شناختی-رده‌شناختی
یکی از بحث‌های عمده و دامنه‌دار در حوزه علوم قرآنی، به مسأله زبان قرآن برمی‌گردد. تاکنون مطالعات بی‌شماری در مورد ویژگیهای زبان قرآن از جنبه‌های گوناگون صورت گرفته است. با وجود این، عمدتاً نتایجِ این مطالعات مبتنی بر تحلیل‌های دقیقِ برآمده از نظریه‌های نوین زبان‌شناختی نیست. ازاین‌رو، پژوهش حاضر، جهت بررسی جنبه‌های معینی از زبان قرآن، با کارکردی دوگانه، نخست، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی در ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 9 شماره 17
صفحات 49- 75
تاریخ انتشار 2018-09-11
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023